Bên trong một hộp số sàn, dầu bôi trơn chỉ đóng vai trò chủ đạo là bôi trơn, làm sạch và làm mát. Việc thiếu dầu bôi trơn hay dầu bẩn bên trong hộp số sàn có thể sẽ chỉ làm cho người lái cảm thấy khó chuyển số hơn, hoặc nặng là kẹt số. Chính vì vậy, hộp số sàn không hề kén dầu, mà hầu hết đều có thể sử dụng các loại dầu hộp số thông thường.
Nhưng câu chuyện sẽ khác xa khi nói đến hộp số tự động. Nguyên do là bên trong hộp số tự động, dầu không chỉ thực hiện những vai trò cơ bản như trong hộp số sàn (bôi trơn, làm sạch và làm mát), mà còn là thành phần không thể thiếu của hệ thống van và piston thủy lực điều khiển hoạt động của hộp số. Hàng loạt các tấm ma sát ở từng vị trí số được máy tính điều khiển ăn khớp và ép chặt vào nhau nhờ hệ thống thủy lực ấy.
Sự cố liên quan đến dầu hộp số sẽ trình bày cho bạn biết về các trục trặc khi thiếu dầu hộp số
Dầu bị rò rỉ sẽ làm ướt các chi tiết dưới gầm xe
Khi thiếu dầu, hệ thống bơm thủy lực hoạt động kém hiệu quả, dẫn đến lực ép không đủ lớn, khiến các tấm ma sát bị trượt. Hậu quả là động cơ vẫn tăng vòng tua, nhưng xe rất yếu, tăng tốc kém, trường hợp nặng có thể khiến các tấm ma sát trượt nhiều và bị cháy, không nhảy được số, và hậu quả nặng nhất làm hộp số hỏng hoàn toàn.
Việc thay dầu hộp số không đúng phẩm cấp cũng có thể là nguyên nhân gây hỏng hộp số. Nhiều hãng sản xuất xe như Bentley, BMW, Mercedes đều có loại dầu riêng cho các dòng xe đời mới của mình. Sự khác biệt về độ nhớt (đặc quá hoặc loãng quá) và khả năng chịu nhiệt có thể là những yếu tố làm sai lệch hoạt động của hộp số.
Ngoài ra, dầu hộp số sử dụng quá lâu mà không thay thế, bị bẩn và chứa nhiều mạt kim loại, cũng có thể là nguyên nhân nữa gây hư hỏng cho hộp số tự động. Các van và bơm thủy lực bên trong hộp số tự động là những chi tiết rất chính xác và rất dễ bị tắc hoặc kẹt, khiến hộp số hoạt động không đúng như thiết kế với những biểu hiện như nhảy số không phù hợp với tốc độ, giật cục, xe kém bốc,…
Dầu hộp số bị hao hụt có thể do hở gioăng
Một trong những việc đơn giản mà mỗi người lái xe có thể làm là theo dõi để phát hiện những dấu hiệu bất thường có thể xảy ra khiến dầu hộp số bị hao. Hãy quan sát vị trí mà bạn đỗ xe qua đêm. Nếu thấy có dầu chảy dưới sàn tại vị trí hộp số (thường ở vị trí cần số đối với xe có hộp số đặt dọc, trong khi một số xe có hộp số đặt ngang ngay bên trong khoang động cơ) thì cần mang ngay xe đến gara uy tín để kiểm tra và khắc phục.
